اضطراب واژه ای برای بیان احساسات عادی است که مردم هنگام مواجهه با ترس، خطر، یا تحت فشار های روانی تجربه می کنند. افرادی که دچار اضطراب هستند آشفته، ناراحت، عصبی و هیجان زده می شوند. مضطرب بودن می تواند به دلیل تجربیات زندگی مثل: از دست دادن شغل، شکست در ارتباطات، بیماری های خطرناک، حوادث جدی، و از دست دادن عزیزان به وجود آید. مضطرب بودن در این مواقع درست است و معمولا ما برای مدت کوتاهی احساس اضطراب می کنیم. از آنجاییکه مضطرب بودن مسأله ای بسیار عادی است، درک و دانستن تفاوت بین احساس اضطراب بهنجار مرتبط با شرایط از یک سو و علایم و عوارض اختلال اضطرابی از سوی دیگر بسیار مهم است .

اختلالات اضطرابی یک اختلال واحد نیست، بلکه گروهی از بیماری ها است که مشخصه ی همه ی آن ها احساس مداوم اضطراب زیاد، ناراحتی بیش از حد و تنش است. معمولا زمانی می توان تشخیص داد که فردی مبتلا به اختلالات اضطرابی است که این اختلالات در فرد به حد نهایت رسیده، با کارهای روزمره ی وی تداخل پیدا کرده و مانع از انجام وظایف روزانه اش گردد.

 اختلالات اضطرابی رایج ترین فرم اختلالات روانی است و در هر زمان یک نفر از هر پنج نفر تحت تاثیر این بیماری است. این اختلال اغلب در دوران نوجوانی(بلوغ) شروع می شود، ولی بعضی مواقع در دوران کودکی و یا میانسالی نیز آغاز می گردد. زنان بیش تر از مردان به اختلالات اضطرابی مبتلا می گردند.

اختلالات اضطرابی به طور ناگهانی و بدون هیچ دلیل مشخصی ظاهر می شوند. این اختلالات معمولا با احساسات فیزیکی مفرط بیش از حد مثل تنگی نفس و تپش قلب همراه است. سایر نشانه ها ی این بیماری عبارتند از: عرق کردن، لرزش و احساس خفگی، حالت تهوع، دل آشوبی، سرگیجه، سوزن سوزن شدن، از دست دادن تعادل و در انتظار اتفاق بدی بودن. اختلالات اضطرابی بر روی نحوه ی تفکر، احساسات، و رفتارهای فردی تاثیر می گذارد؛ اگر این اختلال درمان نشود ممکن است منجر به پریشانی قابل توجه و اختلال در زندگی فرد گردد. خوشبختانه، درمان اضطراب معمولا موفقیت آمیز است. اگر معمولا سطح اضطراب بالایی را تجربه می کنید برای دریافت مشاوره و کمک تخصصی می توانید به کلینیک روانشناسی جان زیبا مراجعه بفرمایید.

برخی از ارزیابی‌های غیرمنطقی عبارت است از:

تعمیم بیش از حد: “چون یکی از اقوام ما در اثر سرطان فوت کرده است، پس ممکن است من هم به این بیماری مبتلا شوم”

فاجعه آمیز کردن: “اگر امسال هم نتوانم در کنکور قبول شوم، بدبخت می‌شوم” و یا “این جوش کوچک روی پوست من حتماً نشانه یک بیماری خطرناک و لاعلاج است”

انعطاف ناپذیری و بایدها و نبایدها: “رفتار من باید همواره طوری باشد که هیچکس از دست من ناراحت نشود” یا “هیچ وقت نباید کودکم را تنها بگذارم چون ممکن است برایش اتفاقی بیفتد”

انتظارات غیرواقع بینانه: “اگر بلایی سر هر یک از اعضای خانواده‌ام بیاید خودم را  نمی بخشم، چون کارم طوری است که نمی توانم دائماً پیش آن‌ها باشم” 

چند راهکار:

اضطراب را به عنوان بخشی از زندگی بپذیرید که ممکن است برای هر کسی پیش بیاید، بنابراین با تفکر بد و منفی درباره خود، مسائل را تشدید نکنید.

از موقعیتی که باعث اضطراب شما شده است، فاصله بگیرید مثلاً فکر کنید این مشکل برای دوستتان پیش آمده است و شما می‌خواهید به او کمک کنید. درآن صورت بهتر می‌توانید با موقعیت کنار بیایید.

به ارزیابی های خود از آنچه که شما را مضطرب ساخته است نگاهی بیندازید و درصورت غیرمنطقی بودن، آنها را اصلاح کنید.

از موقعیت اضطراب زا اجتناب نکنید. چون تا زمانی که شما با موقعت مواجه نشوید، افکاری که راجع به آن دارید اضطراب شما را تشدید خواهد کرد. 

کمال گرا نباشید. افراد زمانی مضطرب می‌شوند که انتظاراتشان به طور نامعقولی بالا است و بیش از اندازه نگران اشتباهات کوچک خود هستند. 

به جای بکارگیری خودگویی‌هایی مثل “نباید اشتباه کنم” ، “باید بتوانم تمام کارها را درست انجام دهم” و … سعی کنید این گونه با خود حرف بزنید که “حداکثر توان خودم را به کار می‌گیرم” ، “اشتباهات هم می‌توانند درس خوبی برای آینده باشند” و …

زمانی که موقعیت را غیرقابل کنترل می بینید، از روش‌های مهار فشار عصبی و آرامش بخشی مثل آرامش بخشی یا مراقبه استفاده کنید. 

سعی کنید با پیش بینی رویدادهای مثبت، افکار منفی‌تان نسبت به آینده را خنثی نموده و نگرانی‌های خود را مرتفع سازید.